Historia i gatunki techno



Źródła muzyki technicznej są w w najróżniejszych gatunkach, ale najważniejszym wydaje się eksperymentalna elektronika z lat 70-tych. W tym czasie pionierami wykorzystującymi proste syntezatory i syntetyczne dźwięki byli Niemcy. Takie grupy jak Can, Tangerine Dream czy Kraftwerk tworzyły zupełnie nowe rodzaje muzyki. Szczególnie na uwagę zasługuje Kraftwerk, który jest bardzo często wymieniany jako najważniejsza inspiracja pierwszych twórców techno. Grupa, której wizerunkiem stał się człowiek-robot w swoich kolejnych produkcjach coraz bardziej odchodziła od tradycyjnych instrumentów zastępując je syntezatorami, licznikami Geigera, generatorami i maszynowym rytmem. Do początku lat 80-tych powstało kilka płyt, a nagrania "Autobahn", "Das Model", "Das Robot" czy "Trans Europe Express" zdobyły dosyć dużą popularność. Juan Atkins W 1982r. melodię z ostatniego z tych utworów wykorzystał niejaki Afrika Bambaataa do stworzenia utworu "Planet Rock", dzisiaj uznawanego za początek muzyki - electro. Najważniejszymi cechami electro są cyfrowe dźwięki elektroniczne przypominające odgłosy z prymitywnych gier komputerowych, funkowy bass, perkusja z automatu Roland TR 808. Kolejną cechą jest zniekształcony przy pomocy wokodera wokal. Urządzenie to w latach 30-tych było wykorzystywane do szyfrowania informacja a potem odkryte przez Kraftwerk pozwoliło stworzyć głos kojarzący się z robotem. Początki elektro wiążą się też z powstaniem breakdance, a bardziej funkowa i wokalna odmiana tej muzyki stanowi zaczątek hip hopu. Dzisiaj elektro przeżywa w Europie prawdziwe odrodzenie, a w Detroit rozwija się kolejna mutacja tej muzyki określana jako techno bass. Derrick May

Jedną z najważniejszych postaci electro/techno jest Juan Atkins, działający w grupie Cybotron zasłynął z nagrań "Cosmic Cars" i "Clear", które w połowie lat 80-tych zmieniły kształt sceny muzycznej w Detroit. Właśnie Atkins oraz legendarny radiowy dj Electrifying Mojo zainteresowali elektronicznymi brzmieniami Kevina Saundersona i Derricka May'a. May, Atkins oraz Saunderson zostali dj'ami w lokalnych klubach oraz założyli własny klub Music Institute. Duży wpływ na ich twórczość miały funk i chicagowskie kluby house (o tej muzyce jest osobny materiał), gdzie pionierzy techno byli częstymi bywalcami i gdzie odkryli, że syntetyczne dźwięki mogą być bardzo taneczne. Wkrótce przy pomocy automatów perkusyjnych TR 808 i TR 909 zaczęli tworzyć własną muzykę, Saunderson jako Reese i E-Dancer nagrania wywodzące się z chicagowskiego house, Atkins kosmiczne electro a May w rytmicznych "Strings of Life", "Nude Photo" oraz "It Is What It Is" coś co zostało nazwane techno. Sam termin "techno" pochodzi z futurystycznej książki Alvina Tofflera "The Third Wave" (1980r.). Książka ta mówiąca o techno rebelii była jedną z inspiracji Atkinsa oraz Kraftwerk (utwory Cybotron "Techno City" z 1984r. oraz Kraftwerk "Techno Pop" z 1986r.). Po raz pierwszy oficjalnie, jako nazwa gatunku muzyki termin ten został użyty w 1988r. w artykule magazynu The Face. Kevin Saunderson Dalsze losy trójki muzyków potoczyły się bardzo różnie. May przestał tworzyć własne nagrania i skupił się na promocji innych artystów, Saunderson z bardziej popowym projektem Inner City odniósł spory sukces finansowy a Atkins jako Model 500 i Infinity do dzisiaj jest autorem najlepszych nagrań elektronicznych. Działalność trójki innowatorów, ich wytwórnie, Music Institute i programy radiowe szybko przyciągnęły kolejnych artystów takich jak Blake Baxter, Carl Craig, Eddie "Flashin" Fowkles, Stacey Pullen czy Kenny Larkin.

Nowa muzyka miała też przetartą przez house drogę do Europy. Dj'e z Detroit rozpoczęli swoje występy w Wielkiej Brytanii a płyty z ich muzyką były bardzo chętnie kupowane. Jednak po rozwinięciu się masowej sceny hardcore pionierzy techno przenieśli swoje zainteresowanie na inne kraje, z których prawdziwą stolicą tej muzyki okazał się Berlin. Tu kluczowym miejscem był klub Tresor, gdzie jednym z najważniejszych wydarzeń były występy Underground Resistance czyli kolejnej wielkiej trójki z Detroit, która zmieniła oblicze muzyki elektronicznej: Jeffa Millsa, Roberta Hooda i Mike Banksa. UR stworzyli całą spiskowo-rewolucyjną ideologie muzyczną oraz najbardziej radykalne ostre nagrania techno tamtego okresu, z których "The Punisher", "Riot" czy "Sonic Destroyer" to dzisiaj absolutna klasyka. Po pewnym czasie drogi muzyków rozeszły się. Banks wraz z nowymi muzykami do dzisiaj kontynuuje działalność UR, Hood zajął się solowym tworzeniem techno a Jeff Mills nagraniami dla Tresora i swoich labeli Axis oraz Purpose Maker wyznaczył nurt techno zwany minimalem. Logo Tresor'a Charakterystyczne cechy minimalu zawarte w albumach Waveform Transmission vol.1 i vol.3 to mała ilość dźwięków, bardzo precyzyjna struktura i silna, bezwzględna stopa wybijająca rytm. W połowie lat 90-tych minimal zyskał nowy charakter dzięki nagraniom Christiana Vogla i artystów związanych ze sceną szkocką: Neila Landstruma czy Tobiasa Schmidta. Zastosowali oni bardziej eksperymentalne struktury i nietypowe dźwięki przenoszące beat na drugi plan. Kierunek ten został określony jako nu school techno. Na berlińskiej scenie Tresor nie był jedynym ośrodkiem rozwoju muzyki technicznej. Kolejnym legendarnym miejscem jest sklep muzyczny Hard Wax i postać jego właściciela Moritza von Osvalda, który założył wytwórnie Basic Channel i Chain Reaction. Tutaj powstała głęboka i minimalistyczna odmiana techno oparta na bardzo niskim dubowym beacie czasami z elementami deep house oraz nagrania techno ambientu. Ostatnio brzmienie tych labeli bardziej zbliżyło się do dubu i reggae. Działalność Tresora i Hard Waxu stała się impulsem do rozwoju europejskiej sceny techno. W tych samych miejscach spotykali się twórcy undergroundowi oraz późniejsze "gwiazdy", takie jak Westbam i Dr Motte - pomysłodawca Love Parade - największej tanecznej imprezy na świecie.

Przez ostatnie lata muzyka techno podobnie jak house stała się obecna na całym świecie. Jednak dzisiaj słowo "techno" nie jest już jednoznacznie kojarzone z muzyką wywodzącą się z Detroit. Terminem tym często określa się całą muzykę elektroniczną a moda na tą nazwę spowodowała, że w ten sposób określane są też płyty z muzyką dance.
logo UR

Tak w bardzo wielkim skrócie i uproszczeniu przedstawia się historia głównego nurtu techno. Mimo, że upłynęło sporo czasu i ciągle ktoś mówi o końcu techno to ciągle powstaje coś nowego, zaskakująco dobrego. Z gatunku tego wywodzi się wiele podgatunków oraz rodzajów muzyki blisko związanych lub kojarzonych z tą nazwą. Poniżej postaram się przedstawić tkilka z nich.

  • Jeff Mills acid techno - jako źródło można przyjąć hardcore, techno oraz acid trance. Cechy charakterystyczne to mocny, ciężki beat oraz "kwaśne" linie z TB-303, które było używane przez twórców acid house. Początkowo brzmienia były dosyć melodyjne a z czasem coraz większy nacisk kładziono na rytmikę. Gatunek jest dosyć undergroundowy i kojarzony ze sceną londyńską i takimi postaciami jak bracia Liberator czy Dave The Drummer. Ukształtował się w połowie lat 90-tych i cały czas rozwija się zdobywając nowych fanów. Acid techno jest łączone przez dj'ów z różnymi gatunkami np. z hard trance a ostatnio coraz częściej z minimalem. Bardziej łagodną odmianę i bliższą acid house prezentuje znana grupa Hardfloor. Acid techno powstaje też w Holandii w wytwórni Djax Up związanej z artystami chicagowskiego acid house.

  • ambient - powstał w połowie lat 70-tych stworzony przez Briana Eno. W tej pierwotnej wersji oznaczał muzykę otoczenia, tła, tworzącą u słuchacza wrażenia porównywalne z oglądaniem krajobrazów. Zwykle jest to elektroniczny szum i płynne, hipnotyczne tonacje a w to wszystko wplecione przypadkowe dźwięki. Często muzyka ta zawiera odgłosy ruchu ulicznego, odgłosy natury czy urządzeń otaczających człowieka. Ambient może być bardzo różnorodny chociażby ze względu na rytmikę, której nie musi być wcale ale może też być bardzo szybka, dochodząc nawet do 170bpm. Gatunek zdobył dużą popularność w czasie rozwoju sceny house, techno i hardcore w Europie. Wtedy zaczęli tworzyć Future Sound Of London, The Orb, Orbital i wielu innych a na imprezach pojawiło się specjalne miejsce - chillout, gdzie odpoczywając można było posłuchać uspokajających dźwięków czyli zwykle ambientu.

  • big beat Christian Vogel - jako miejsce powstania gatunku przyjmuje się londyński klub Albany gdzie imprezy prowadzili Chemical Brothers, Norman Cook (Fatboy Slim) i Derrick Carter - uważani za twórców big beat'u. Oni właśnie w 1994r. znudzeni housem do szybkiego rytmu, mocnego basu i dźwięków z TB-303 zaczęli dodawać instrumenty rockowe. Dzisiaj okazuje się, że pionierzy big beatu po kilku latach popularności swojej muzyki powracają do brzmień house.

  • Dr Motte click techno - ogólnie należy do nurtu click music za której początek można uważać kompilacje z labela Mille Plateaux. Cechy charakterystyczne to zminimalizowana struktura i krótkie dźwięki przypominające kliknięcia. Podgatunek ten ulega stopniowemu rozwojowi w kierunku muzyki elektronicznej, powstają kolejne odgałęzienia i terminy określające tą muzykę, coraz bardziej oddala się od swojej pierwotnej formy.

  • Chris Liberator hardcore techno - termin hardcore początkowo oznaczał brytyjską muzyke z połamaną rytmiką, z której potem wytworzyły się jungle i drum'n'bass (o gatunkach brekbeatowych jest osobny materiał). W Holandii rozwinęła się wersja hardcore z rytmiką techno. Tam właśnie nowojorscy dj'e Joey Beltram, Lenny Idee wzmocnili i przyspieszyli ten gatunek oraz dodali nowe elementy np. dźwięki syntezatorów przypominające gitarowe riffy. Potem ten kierunek kontynuowali kolejni twórcy usuwając melodię i bas a w zamian maksymalnie wzmocnili beat i jeszcze przyspieszyli tempo. W ten sposób powstało gabba hardcore, za którego twórcę uznaje się Paula Elstacka. Gatunek ten przyjmując coraz to nowe elementy (riffy gitarowe, mroczne wokale, przyspieszone kobiece wokale, brzmienia industrialne...) i eksperymentując z tempem wytworzył bardzo wiele odmian takich jak dark core, industrial hardcore, psycore, terrorcore, happy hardcore czy speedcore (300-350bpm!!). Hardcore techno to oczywiście nie tylko Holandia. Jednym z najważniejszych ośrodków stał się Berlin. Początkowo z tą muzyką kojarzono klub Tresor i kilka innych ale ostatecznie centrum tej muzyki został klub Bunkier a symbol berlińskich imprez -Punisher stał się logo całego gatunku.

  • latino techno - zgodnie z nazwą techno z elementami (rytmy, wokale) muzyki latynoskiej

  • Sven Vath rave - w erze hardcore nazwą tą określało się zabawę przy muzyce technicznej. Potem rave stał się równorzędnym pojęciem do całego brytyjskiego hardcore. W połowie lat 90-tych tej samej nazwy zaczęto używać do określenia muzyki głównie niemieckich artystów najczęściej związanych z postacią Westbama. Od kilku lat muzyka określana jako rave nie jest już wydawana.

  • trance - za miejsce powstania trance uważa się Niemcy. Pionierskie nagrania powstały w 1991/92r. w wytwórniach Superstition i należących do Svena Vatha -Eye Q, Harthouse oraz kilku podobnych. Cechy charakterystyczne to brak funkowego charakteru, zwykle bez wokali, prosta, szybka rytmika i duża ilość gęstych, przestrzennych dźwięków syntezatorów. Wyróżnia się kilka podgatunków: acid trance z dźwiękami TB-303, hard trance z mocniejszą rytmiką wywodzącą się z hardcore, bardziej melodyjny uplifting trance, minimal trance... Jednym z najbardziej znanych podgatunków jest psychedelic trance lub inaczej goa trance wywodzący się z niemieckiego trance oraz z muzyki acid house. Termin goa pochodzi od nazwy niewielkiego obszaru wybrzeża Indii, na którego plażach odbywały się masowe imprezy z muzyką trance. Najnowsza mutacja psychedelic to psy trance, którego cechą charakterystyczną jest połamana rytmika. W ostatnich latach słowo trance jest coraz bardziej kojarzony z niemiecką, komercyjną odmianą tej muzyki. Westbam

  • tribal techno - nazwa dobrze oddaje charakter tej muzyki - bardzo dużo bębniastych rytmów i charakterystyczne zapętlone, szamańskie wokale, często ściągnięte z oryginalnych afrykańskich pieśni plemiennych.

    Jaka będą dalsze losy techno to trudno określić ale na razie wydaje się, że ta muzyka nie skończy się szybko. Wystarczy tylko zauważyć jak wiele jej odmian ciągle powstaje, bo przecież określenia użyte w tym materiale to tylko te najbardziej znane nurty a poza nimi jest wiele innych, które już czasami nawet nie mieszczą się w prostym terminie techno. Ta różnorodność wydaje się najważniejszą cechą nowoczesnej muzyki elektronicznej.

    źródło: DATA BASE